Gaulle, Charles de -- 1890-1970

Gaulle, Charles de -- 1890-1970

Fransız devlet adamı, asker ve yazar, Fransa'da Beşinci Cumhuriyetin mimarı. Askeri Akademi'yi bitirdikten sonra orduya katıldı ve I. Dünya Savaşı'nda Almanya'ya esir düştü. Savaş sonrasında 1925'te Yüksek Savaş Konseyi üyeliğine getirildi. Çeşitli Fransız kolonilerinde görev yaptıktan sonra Konsey Sekreterliği üyeliğine kabul edildi. II. Dünya Savaşı'nın başlaması ile tuğgeneralliğe yükselen Gaulle, Almanya ile ateşkesin imzalanması üzerine İngiltere'ye gitti. Onun gelişigüzel bir araya toplanmış bir avuç siyasal yandaşında ve ilerde Özgür Fransa Kuvvetlerini oluşturacak gönüllülerden başka destekçisi yoktu. Londra'da İngiliz hükümetiyle ilişkilerini yürütmekte güçlüklerle karşılaşan de Gaulle, alınganlığı ve yanlış yargılarıyla sık sık gerginliğin daha da artmasına neden oldu. 1943'te karargâhı, Cezayir'e taşıdı ve Fransız Ulusal Kurtuluş Komitesi'nin başına geçti. Eylül 1944'te kurduğu gölge kabine ile birlikte Paris'e döndükten sonra birbirini izleyen iki geçici hükümetin başkanlığına getirildi. Ama koalisyon partileri ile arasındaki sürtüşmeler sonucu Ocak 1946'da ansızın başbakanlıktan istifa etti.
Sonraları 1958'e kadar de Gaulle'ün siyasal yaşama dönmesi için çeşitli istekler ve görüşler ortaya çıktı. Mayıs 1958'de,Cezayir'deki Fransız birliklerinin Dördüncü Cumhuriyet yönetime karşı başlattıkları ayaklanmanın ülkeyi iç savaşa doğru sürüklemesi sonucunda göreve çağırılan de Gaulle Aralık 1958'de Cumhurbaşkanlığına seçildi. De Gaulle, yurttaşların kendisini ancak bir bunalım döneminde kabul edebileceğini bildiği için kamuoyunun desteğini sürekli kılmak amacıyla Parlamento'daki "partiler sistemi"nin gücünü kırmak zorunda olduğuna inanıyordu. Bu durumda önce, Cumhurbaşkanının hükümet politikalarını denetleme yetkisini kabul ettirme sonra da seçimler ya da referandumlar aracılığıyla bu denetimi sürekli kılma taktiği uyguladı.
De Gaulle, dış politikada genellikle A.B.D. karşıtı olarak nitelenen tutumlar aldı. 1966'da Fransa'nın NATO'nun askeri kanadından ayrıldığına ilan etti. Sovyetler Birliği ve diğer sosyalist ülkelerle ilişkiler geliştirerek 1964'te Çin Halk Cumhuriyeti'ni tanıdı.
1969'da yapılan bu referandumda başarısızlığa uğrayan de Gaulle Cumhurbaşkanlığından istifa etti. De Gaulle'ün Türkçeye'de çevrilmiş askerlik ve siyaset hakkında kitapları vardı.
Gelişme İttifakı (İlerleme İçin İttifak)
John F.Kennedy'nin Küba'nın diğer Latin Amerika ülkelerini etkilemesini önlemek için 13 Mart 1961'de ileri sürdüğü yöntem. 10 yıllık bir süre için 20 milyar dolarlık Amerikan yardımı ve yılda 300 milyon dolarlık özel sermaye yatırımı 1946-1960 arasında kıtaya yapılan yıllık yardımı dört katına çıkarmayı öngörüyordu. Buna karşılık Latin Amerika Ülkeleri 10 yıl içinde 80 milyar dolarlık yatırım yapacaklar ve toprak, vergi, öteki toplumsal ve ekonomik reformlara girişeceklerdi. Sonuç olarak bu ülkeler yılda %5 oranında büyüyecekti.
Washington'daki bürokratik mekanizma, planın zamanında işlemesini engelledi. Brezilya, Arjantin ve Meksika kendi ulusal ekonomik kalkınma planlarının uluslararası düzeyde incelenmesine ve tartışılmasına izin vermediler. Latin Amerika ülkelerinin bir bölümü planda sözü edilen reformları çıkarlarına aykırı bulup uygulamadılar. 1960'larla birlikte dış ticaret açığı vermeye başlayan ABD, Latin Amerika'ya yapılacak yardımların tümünün Amerika ihraç mallarının alımında kullanılmasını isteyince, bu kısıtlayıcı ticaretin etkisiyle 1960'ların ortalarına gelindiğinde Arjantin, Şili ve Brezilya gibi ülkelerde korkunç bir enflasyon baş gösterdi.Gelişme ittifak, Latin Amerika ülkelerinin ekonomik kalkınma planları üzerinde ABD'nin etkisin artırarak düzenli, istikrarlı ve böylece Castro tipi devrimlerin yeralmadığı bir Latin Amerika'nın kurulması ve sürdürülmesini hedefliyordu. Program başarısız olmuş ve düş kırıklığı yaratmıştır.