Ünlü Daralması

Ünlü Daralması

Sözcüklerin sonlarında bulunan geniş ünlüler (a, e) özellikle “-yor” ekinin darlaştırıcı özelliğinden dolayı daralarak, ı, i, u, ü dar ünlülerine dönüşür. Buna ünlü daralması denir.
bekl-e-yor --> bekliyor
kalm-a–yor --> kalmıyor
özl-e–yor --> özlüyor
soll-a–yor -->   solluyor

örneklerinde bu daralma görülmektedir. “-yor” ekin den başka bir ekin ya da sesin darlaştırma özelliği yoktur. Ancak tek heceli olan “de- , ye-” fiilleri, kendinden sonra gelen “y” sesinden dolayı darlaşabilir.
de-yor --> diyor
de-erek --> diyerek
de-en --> diyen

ye-yor --> yiyor
ye-erek --> yiyerek
ye-en --> yiyen

Ancak bazen darlaşma olmayabilir.
de-ince --> deyince