 |
| Hukuk Terimleri |
1) ACİZ VESİKASI : Alacaklı alacağının tamamını alamamışsa kalan miktar için kendisine verilen vesika, belge
2) ANONİM ŞİRKETİ : Bir unvana sahip, esas sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan ve borçlarından dolayı yalnız mal varlığı ile ortaklarının sorumluluğu bulunan, taahhüt etmiş oldukları sermaye payı ile sınırlı bulunan şirkettir
3) ARİYET : Ödünç; ödünç sözleşmesi
4) AYNİ : Mala ilişkin; eşyaya bağlı; malın mülkiyeti ile ilgili
5) BONO : Bir kimsenin diğer bir kimseye veya onun emir ve havalesine, belirlenen vadede, belirli bir tutarı ödeme taahhüdünü içeren, özel biçim ve hükümlere tabi ticari senet; emre yazılı senet6) BUTLAN : Geçersizlik
7) CEBRİ İCRA : Kendi istekleriyle borçlarını ödemeyen borçluların, borçlarını Devlet kuvveti ile ödemelerinin sağlanması; ilgili icra dairelerinin, (gereğinde) zor kullanarak, borçluyu borcunu ödemeye zorlamaları
8) CİRO : Çifte yetki veren havale; ticari senedin, arkasına yazılan yazı veya imza ile başkasına devri
9) CÜZİ HALEFİYET : Miras üzerinde sadece bir talep hakkı elde etmeyi, buna karşılık borçlardan sorumlu olmamayı ifade eder. Kendisine sadece belirli bir mal bırakılmış şahıs (musaleh) cüzi haleftir.
10) DEF’İ : Taraflardan birinin kendisine açılan davada borçtan kurtulmak için başvurduğu her türlü yol
11) EDİM : Aralarındaki borç ilişkisi dolayısıyla alacaklının isteyebileceği, borçlunun da yerine getirmekle yükümlü bulunduğu bir davranış biçimi
12) EMTİA : Ticaret konusu olan her türlü mal
13) FER’İ : Ekli; eklentili; ikinci derecede olan
14) FİİL EHLİYETİ : Bir kimsenin, kendi eylemleriyle haklar ve yükümlülükler yaratması yeteneği
15) GABİN : Aşırı yararlanma, edimler arasında açık oransızlık, alışverişte satın alınan mala ödenen karşılığın, malın değerinden çok fazla olması
16) GAİPLİK KARARI : Bir kimsenin ölüm tehlikesi içinde kaybolması veya kendisinden uzun süre haber alınmaması sonucu yargıç kararı ile kişiliğine son verilmesi
17) HAK EHLİYETİ : Sağ doğmak şartıyla ana rahmine düştüğü andan ölüm anına kadar olan dönemde herkesin sahip olduğu medeni haklardan (evlenme, mülk edinme vb.) yararlanma yeteneği
18) HAKSIZ FİİL : Hukuk düzeninin izin vermediği, zarar verici eylemlerdir
19) HAMİLİNE : Kıymetli evrakı elinde bulundurana ödeme yapılacağını gösteren ibare
20) İBRA : Aklanma; temize çıkma; aklama; temize çıkarma
21) İCAP : Bir sözleşme için ilk söylenen söz
22) İCAZET : İzin; onay
23) İCRA : Borçlunun alacaklıya karşı yapmak veya ödemekle yükümlü bulunduğu bir şeyi adli bir kuruluş aracılığıyla yerine getirme. Yapma, yerine getirme, bir işi yürütme.
24) İÇTİHAT : Yasada veya örf ve âdet hukukunda uygulanacak kuralın açıkça ve tereddütsüz olarak bulunmadığı konularda, yargıcın veya hukukçunun düşüncelerinden doğan sonuç. Görüş, özel görüş, anlayış, kavrayış
25) İFA : Ödeme; yerine getirme; bir işi yapma
26) İFLAS MASASI : İflas eden kişi veya kuruluşun alacak ve borçlarını belirlemeye ve bunları düzenlemeye yetkili birim
27) İKRAH : Korkutma; bir kimseyi yapmak istediği şeyi yapmamaya, yapmamak istediği şeyi yapmaya korkutarak zorlamak
28) İKTİSAP : Kazanma; kazanım; edinme; bir şeyin mülkiyetini elde etme
29) İLAM : Bir davanın mahkemece nasıl bir hükme bağlandığını gösteren resmi belge, mahkeme kararlı belge
30) İLLİYET BAĞI : Nedensellik bağı; bir neden ile ortaya çıkan sonuç arasındaki ilişki
31) İNFİSAH : Fesh olunma; bozulma; hükümsüz kalma; kendiliğinden ortadan kalkma
32) İNTİFA HAKKI : Yararlanma hakkı; başkasına ait bir malda, kullanma ve ürünlerinden yararlanma yetkilerine sahip olmayı içeren irtifak hakkı çeşidi
33) İPOTEKLİ BORÇ SENEDİ : Taşınmaz rehni ile güvence altına alınmış kişisel bir hak nedeniyle, yetkili tapu görevlilerince ilgili taşınmaza değer biçilerek, taşınmaz değerinin bağlandığı kıymetli evrak
34) İRAT SENEDİ : Bir alacak nedeniyle üzerinde gayrimenkul mükellefiyeti kurulan bir taşınmazın değerinin, taşınmazdan ödenmesi gerekli bir para borcu biçiminde bağımsızlaştırılarak, sürümünü artırmak için bağlandığı kıymetli evrak
35) İSTİHKAK DAVASI : Taşınır veya taşınmaz bir mal üzerinde mülkiyet veya diğer bir ayni hak iddiasında bulunmayı konu alan dava
36) İSTİRDAT DAVASI : Geri alım davası; haklı bir neden olmaksızın mal kazanımından doğan ve kazanılan malın geri alınmasını amaçlayan dava
37) İTFA : Bir borcu ödeme, sona erdirme
38) IZTIRAR HALİ : Zorunluluk hali; çaresizlik
39) KAMBİYO SENETLERİ : Poliçe, bono ve çekten ibarettir
40) KAMBİYO TAAHHÜDÜ : Ticari bir senet üzerine imza koymak suretiyle doğan soyut borç
41) KARİNE : İpucu; belirti; bilinen bir olgudan bilinmeyen bir olgunun (sonucun) çıkarılması
42) KARZ : Ödünç
43) KAYYUM : Belli bir malın yönetilmesi veya belli bir işin yapılması için görevlendirilen kimse
44) KAZAİ RÜŞT : 15 yaşını bitirmemiş olan mümeyyiz bir küçüğün, ana ve babasının kabulü ile mahkemece reşit kılınması
45) KOLLEKTİF ŞİRKET : Ticari bir işletmeyi ticari ünvan altında işletmek üzere hakiki şahıslar arasında kurulan ve ortaklardan hiçbirinin sorumluluğu sınırlanmamış olan ticari şirket
46) KOMANDİT ŞİRKET : İki veya daha çok kimse tarafından, bir ticari işletmeyi müşterek ticaret ünvanı altında işletmek amacıyla, bir sözleşmeyle kurulan ve şirket alacaklılarına karşı ortaklardan bir kısmının sorumluluğu sınırlanmamış ve diğer bir kısım ortaklarının sorumluluğu belirli bir miktar ile sınırlanmış olan, hak ehliyeti işletme konusu ile sınırlı, tüzel kişiliğe sahip bir şirket tipidir
47) KONKORDATO : En az üçte iki alacaklının kabulü ve ticaret mahkemesinin onaması ile ortaya çıkan bir anlaşmayla, alacaklıların bir kısım alacaklarından vazgeçmesi ve borçlunun da bu anlaşmaya göre borcun belli yüzdesini belirlenen vadede ödeyerek borcundan kurtulması
48) KÜLLİ HALEFİYET : Mirasçılar; sadece miras üzerindeki mal ve haklardan istifade etmeyip aynı zamanda miras bırakanın borçlarından da sorumludur. Bu detay miras hukukunda külli halefiyet olarak adlandırılır
49) LİMİTED ŞİRKETİ : İki veya daha fazla gerçek veya tüzel kişi tarafından bir ticaret ünvanı altında kurulan ve ortakların sorumlulukları koymayı taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlı ve esas sermayesi belirli olan şirkettir
50) MALİK : Mülkiyet hakkı sahibi; bir şeye sahip olan kişi
51) MAMELEK : Malvarlığı
52) MENFİ TESPİT DAVASI : Bir kimsenin iddiada bulunan kişi ile aralarında
hukuki ilişki (örneğin borç ilişkisi) bulunmadığının saptanmasını istediği dava
53) MUACCEL : Vadesi gelmiş; ödenmesi gereken hale gelmiş
54) MÜCBİR SEBEP : Herhangi bir kimse tarafından alınacak önlemlere karşı, önüne geçilmesi olanaksız, beklenmedik olaylar
55) MÜDAFİ : Savunucu; savunan
56) MÜECCEL : Vadeli; zamanı henüz gelmemiş
57) MÜEYYİDE : Yaptırım; destek; hukuk kurallarının uygulanmasını sağlamak ve zorlamak için yasalara konulan hükümler; bir kuralın emir ve yasaklarına uyulmadığı zaman karşılaşılacak olan tepki
58) MÜFLİS : İflas eden kişi; mahkemelerce iflasına karar verilen kimse
59) MÜMESSİL : Temsil eden; temsilci
60) MÜMEYYİZ : Sezgin; temyiz eden; iyiyi kötüden ayırma yeteneğine (temyiz gücüne) sahip kimse
61) MÜSADERE : Zoralım; bir kimsenin taşınır veya taşınmaz bir malının, kendi isteği olmaksızın devlet tarafından elinden alınması
62) MÜTESELSİL SORUMLULUK : Birden çok kimsenin, bir borcun veya zararın (tamamının) ödenmesinden, zincirleme olarak ve tek başına sorumlu olması
63) MUTLAK MUVAZAA : Tarafların gerçekte herhangi bir muamele yapmayı düşünmedikleri halde, sadece üçüncü şahısları yanıltmak amacıyla, aralarında bir muamele yapılmış gibi göstermeleri
64) NAMA : Ada, isme, kişiye
65) ÖNALIM HAKKI : (Şufa hakkı) bir taşınmaz malın satılması halinde, onu diğer alıcılara nazaran öncelikle satın alabilme hakkı
66) PAYLI MÜLKİYET : Birden çok kişinin, maddi olarak bölünmüş olmayan bir şeyin tamamına belli paylarla sahip olmasıdır
67) PEY AKÇESİ : Ön ödeme
68) RAYİÇ BEDEL : Bir iktisadi kıymetin, değerleme günündeki normal alım-satım değeri; piyasa değeri
69) RE’SEN : Kendiliğinden; herhangi bir isteğe gerek olmadan; otomatikman
70) REŞİT : Ergin; rüşt yaşını doldurmuş; onsekiz yaşını dolduran veya onsekiz yaşını doldurmamasına rağmen evlenen veya yasal olarak erginliğine mahkemece karar verilen kişi
71) RÜCU : Dönme; sözünden dönme; bir ödemede bulunan kimsenin, bu bedeli, asıl ödeme yapması gereken kişiden istemesi
72) RÜÇHAN HAKKI : Yasal olarak tanınan öncelik hakkı
73) SINIRLI SORUMLULUK : Borçlunun borcunu ödememesi durumunda, bütün mal varlığıyla değil de mal varlığının bir bölümüyle sorumlu olması durumu
74) SINIRSIZ SORUMLULUK : Borçlunun borcunu ödememesi durumunda alacaklıya karşı bütün mal varlığıyla sorumlu olması durumu
75) SÜKNA HAKKI : Bir evde veya evin bir bölümünde oturma hakkı veren kişiye bağlı bir irtifak hakkı
76) ŞERH : Kişisel hakların, devir sınırlamalarının ve geçici tescilin, tapu siciline yazılmasını gösteren terim
77) ŞUFA (ÖNALIM) HAKKI : Mükellefin, hakkın konusu olan şeyi bir üçüncü kişiye satması durumunda, hak sahibine tek taraflı bir irade beyanı ile satılan şeyin mülkiyetinin kararlaştırılan bedel karşılığında öncelikle kendisine devrini isteme yetkisini veren yenilik doğuran hak
78) TAHVİL : Üzerinde bulunan kupon ve/veya anapara vadesi geldiğinde borçlu olan şirketin borçlarını ödemesi esasına dayanan menkul değerler
79) TAKSİRLİ SUÇ : Dikkatsizlik, tedbirsizlik, meslekte acemilik veya düzene, buyruklara ve talimata uymazlıktan doğan, istemeyerek gerçekleştirilen suç
80) TEMERRÜT : Borcun ifasında gecikme, bir yükümlülüğün yerine getirilmesinde oluşan gecikme
81) TEMETTÜ : Kâr; kazanç payı
82) TEMYİZ : Mahkemelerce verilen kararın kanun ve usul yönünden incelenmesini sağlayan yasal yol
83) TENKİS : İndirme; azaltma; eksiltme
84) TEREKE : Miras bırakandan mirasçılara kalan malvarlığı
85) TERKİN : Silme; resmi kütük veya defterde yazılı bulunan bir konunun (şerhin) çizilmesi
86) TESELLÜM : Teslim alma
87) TESELSÜL : Zincirleme ; birden fazla kimsenin bir borçtan veya suçtan dolayı sorumlu olması
88) TRAMPA : Bir malın başka bir malla veya bir hakkın başka bir hakla değiştirilmesini konu alan sözleşme
89) TÜZEL KİŞİ : Kendisini oluşturan gerçek kişilerin üzerinde ve onlardan bağımsız bir varlığı ve belirli bir amacı bulunan
90) ÜST HAKKI : Taşınmaz malikinin, bir başkasına, arsasının üstünde ya da altında inşaat yapma veya mevcut inşaatı koruma (ona sahip olma) yetkisi verdiği irtifak hakkı
91) VARANT : Rehin senedi; umumi mağazaya tevdi edilen mallara ve tahıla ilişkin rehin hakkını gösteren ve bu mallar üzerinde herhangi bir alacaklı yararına bu hakkın yaratılmasını sağlayan senet
92) VARİS : Mirasçı
93) VASİ : Kanunun öngördüğü durumlarda, küçük veya kısıtlı kişilerin haklarını korumak üzere mahkeme tarafından atanan kanuni temsilci
94) VEDİA : Saklama
95) VEKALET SÖZLEŞMESİ : Kişinin, bedelli veya bedelsiz olarak, bir işi yürütmeyi veya yerine getirmeyi başkası adına üstlendiği sözleşme
96) VELAYET : Ana ve/veya babanın, reşit olmamış çocukları üzerindeki (kanundan doğan) eğitim ve terbiye hak ve yetkisi
97) ZAMANAŞIMI : Kanunda öngörülen ve belirli koşullar altında geçmekle, bir hakkın kazanılmasını, kaybedilmesini veya bir yükümlülükten kurtulmayı sağlayan süre
98) ZARURET HALİ : Kendisini ve başkasını bilerek sebebiyet vermediği zarardan ya da derhal ortaya çıkabilecek bir tehlikeden kurtarmak için başkasının mallarına zarar vermedir
99) ZIMNİ : Üstü kapalı; açık olmayan
100) ZİLYETLİK : Bir şey üzerinde fiili hakimiyet veya bir eşyayı fiili hakimiyet
ve kudret alanı içinde bulundurma
Hiç yorum yok: